Dziewczyny atomowe
Denise Kiernan
PERSONEL
Ta fascynująca przygoda rozegrała się w Oak Ridge, miasteczku ukrytym w południowym paśmie Appalachów, w stanie Tennessee. Obecnie ten region (z Memphis i Nashville) kojarzy się głównie z muzyką country, ale w 1942 roku tamtejsze doliny i wzgórza były niemymi świadkami „pochwycenia Słońca”, jak pisarz Herbert G.Wells nazwał ludzkie wysiłki rozbicia jądra atomu i wyzwolenia ogromnej siły niszczącej. Boss amerykańskiego atomowego „Projektu Manhattan” gen. Leslie Groves kazał umieścić „próbny gadżet”, czyli prototyp bomby atomowej w specjalnie skonstruowanym pancerzu o wymiarach 3 na 7,5 m, potocznie zwanym Jumbo. Test odbył się w przeddzień konferencji Wielkiej Trójki w Poczdamie, w sierpniu 1945 roku.
Opis:
Aby nie pobudzić mieszkańców okolicznych wiosek i dobrze sfotografować całą operację, rozpoczęto ją bardzo wczesnym rankiem, o godz. 5.10. W odległości 9 - 10 km wybudowano trzy schrony obserwacyjne. Wśród zaproszonych gości znajdowali się głównie naukowcy, m.in. Klaus Fuchs, niemiecki fizyk, a zarazem sowiecki szpieg o kryptonimie „Rest”. Test nazwany „Trinity” okazał się nadspodziewanym sukcesem – wybuch wyrwał w ziemi krater o średnicy 365 m. Ukazująca się 100 mil od miejsca eksplozji gazeta „Socorro Chieftain” doniosła o… niefortunnym wypadku w magazynie z amunicją! Groves przekazał nazajutrz do Poczdamu, do Henry Stimsona, sekretarza wojny USA, zaszyfrowany komunikat: Dziecko przyszło na świat!
Jednakowoż nie dziennikarze, naukowcy szpiedzy czy generałowie są bohaterami tej opowieści. Denise Kiernan zebrała świadectwa tamtych dni od pań pracujących przy „Projekcie Manhattan”. Osiem kobiet w głównych rolach, a w ich relacjach ani śladu samochwalstwa. Owszem, w ich losach zostało odmalowane amerykańskie poczucie niezależności oraz umiłowanie przygody, ale zarazem pokora i poświęcenie. Warto poznać kulisy wydarzeń przez dziesięciolecia owianych mgłą tajemnicy.
Bogdan J. Krawczyk
Denise Kiernan
Dziewczyny atomowe
Wydawnictwo OTWARTE
Kraków 2013
dodano: 2013-08-06
