Police Battalions of the Third Reich
Stephen Campbell
Historyczne kompendium autorstwa Stephena Campbella przypomina o zaangażowaniu niemieckiej policji w utrzymywanie narodowosocjalistycznego Neue Ordnung. "Police Battalions of the Third Reich" jest dokładnym spisem wszystkich batalionów policji, które pierwotnie były rekrutowane spośród Reichsdeutschów, czyli Niemców z obszaru III Rzeszy.
Opis:
Książka traktuje o przynależności batalionów do czasowo powstałych pułków policji, działających w 1941 roku, a ostatecznie przekształconych w 1943 roku w SS-Polizei Regiment. Autor pokusił się o zaprezentowanie formacji zapomnianej, acz mocno zaangażowanej w eksterminację ludności żydowskiej oraz obywateli krajów wschodnioeuropejskich. Udało mu się załączyć w swej książce numery poczty polowej poszczególnych batalionów i kompanii, a także nazwiska policjantów wyróżniających się w morderczym fachu. Z tej książki dowiemy się o miejscach stacjonowania oraz walk tych oddziałów. Szczególną uwagę Campbell poświęcił kwestiom zbrodni wojennych, które policjanci niemieccy mają na swoim koncie (w tym tych przeprowadzonych w ramach Einsatzgruppen). Ważnym uzupełnieniem jest czterdzieści stron z czarno-białymi ilustracjami, przedstawiającymi Niemców przy zbrodniczej pracy. Autor przypomina, że niemiecka policja często wykorzystywała pomoc lokalnych współpracowników i ochotników, dzięki czemu mogła wymordować ponad milion osób (np.: 1. kompania rezerwowego 3. batalionu policji była odpowiedzialna za śmierć 48.000 osób, gdy współdziałała z Einsatzkommando 8 Einsatzgruppe B).
W pierwszym rozdziale autor wyjaśnia organizację oddziałów policji. Tu znajdziemy informacje o wyposażeniu, składzie i zadaniach policji na stopie pokojowej. Drugi rozdział jest poświęcony udziałowi dwudziestu jeden batalionów policji w inwazji na Polskę. Autor wspomina o zainicjowaniu Operacji "Tannenberg" (niem. Unternehmen "Tannenberg"), której celem było przeprowadzenie eksterminacji polskiej warstwy przywódczej, a w efekcie wymazanie z pamięci Polski jako państwa. Campbell uświadamia, że ponad połowa członków Einsatzgruppen pochodziło z batalionów policyjnych. Einsatzgruppen dokonały zniszczeń w 500 miasteczkach i wsiach oraz zamordowały 16.376 osób. Bataliony policyjne były następnie wysyłane do różnych miast i wiosek z zadaniem przypilnowania przymusowych przenosin ludności żydowskiej do miejskich gett. Rozdziały trzeci i czwarty opowiadają o wojnie totalnej na wschodzie. Trzy tysiące funkcjonariuszy Einsatzgruppen rozpoczęło eksterminację Żydów na niespotykaną dotychczas skalę. Wśród zbrodniarzy z SS i SD znalazło się pięciuset policjantów niemieckich, jednak przez cały czas kampanii rosyjskiej, jeśli wziąć pod uwagę transfery, co najmniej 10.000 niemieckich policjantów służyło w tych morderczych oddziałach. Zaś w czasie sowieckich kontrofensyw wiele z tych batalionów zostało wykorzystanych na pierwszej linii frontu, głównie Grupy Armii "Nord". Następne lata kampanii wschodniej przebiegały dla policjantów pod znakiem antypartyzanckich pacyfikacji, zaś po Kursku uczestniczyły one w działaniach powstających ad hoc Kampfgruppen. Szczęśliwym był dla policjantów fakt, że trybunał w Norymberdze "nie uznał policji za organizację przestępczą". Dlatego też wielu z morderców kontynuowało karierę w powojennej NRF.
Ważny jest piąty rozdział, w którym autor omówił udział tubylców w mordowaniu żydowskich sąsiadów. Zaakcentował rozwój tych działań od lipca 1941 roku (choć nie wspomniał o rozkazach Heydricha, wydanych dowódcom Einsatzgruppen przed rozpoczęciem Fall "Barbarossa", a dotyczących wykorzystania antysemityzmu społeczności lokalnych). Rozwinięciem tej tematyki jest ostatni rozdział, opowiadający o Holokauście. Campbell zastanawia się, jak mogło dojść do tak bezprecedensowych masakr przy braku reakcji ze strony Żydów, idących spokojnie na rzeź.
"Police Battalions of the Third Reich" jest skarbnicą wiedzy dla tych, którzy chcą poznać specyfikę działalności policji w odniesieniu do działań na froncie wschodnim. Książka Campbella jest szczególnie godna polecenia osobom zainteresowanym tematyką Szoa. Najważniejszym wnioskiem tej monografii jest zwrócenie uwagi, że policja ponosi równorzędną z SS i Wehrmachtem odpowiedzialność za ludobójstwo na Wschodzie.
Hubert Kuberski
dodano: 2008-09-11