POLIN. 1000 lat historii Żydów polskich
Barbara Kirshenblatt-Gimblett, Antony Polonsky
TYSIĄCLETNIE DZIEDZICTWO
Wydawnictwo: Muzeum Historii Żydów Polskich
Książka Polin. 1000 lat historii Żydów polskich, napisana z myślą o przyszłych pokoleniach, jest autorskim uzupełnieniem wystawy głównej Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. We wstępie zacytowano m.in. Wisławę Szymborską: Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią się im płaci.
Opis:
Książka przemawia do czytelników nie tylko uniwersalnym językiem obrazów, ale także głębią tekstów źródłowych. Jest zarazem przestrogą, że ci, którzy nie pamiętają przeszłości, skazani są na jej powtarzanie. Wreszcie jest opowieścią o życiu. W Polsce bowiem żydowscy wędrowcy, zmęczeni prześladowaniami, mogli i mogą wciąż odpoczywać, a to właśnie oznacza dosłownie hebrajska nazwa naszego kraju – Polin – w którym według innej żydowskiej opowieści ma mieszkać Pan.
Książka, podobnie jak wystawa stała muzeum, ma na celu opowiedzenie na nowo historii Żydów w Polsce, przywrócenie pamięci tamtego życia i tych wszystkich, którzy to bogactwo tworzyli. Muzeum-pomnik pokazuje cywilizację, która wywarła wpływ nie tylko na Polskę, ale i na cały świat. Książka wpisuje się w szerszy i niezwykły proces przywracania pamięci o polskich Żydach. Proces ten to dyskusje, debaty, festiwale, publikacje naukowe, porządkowanie cmentarzy, fundowanie tablic pamiątkowych i edukowanie młodzieży. Autorzy tej bogato ilustrowanej pracy wyrażają przekonanie, które legło u podstaw budowy muzeum: historia polskich Żydów jest nieodłączną i wspaniałą częścią historii Polski. Podobnie jak wystawa książka zabiera nas w podróż od czasów legendarnych i średniowiecza przez nowożytny Paradisus Iudaeorum (raj dla Żydów) aż po czasy Zagłady i współczesność. Autorami kolejnych rozdziałów są m.in. Adam Teller, Igor Kąkolewski, Samuel D. Kasssow i Barbara Engelking.
W książce pojawia się także pytanie o przyszłość, gdyż historia łączy Żydów, którzy wyjechali z Polski, z tymi, którzy tu mieszkają. Tematyka żydowska bowiem upowszechniła się, a jednocześnie Polska stała się miejscem „rytuałów powrotów” – indywidualnych i grupowych wycieczek, jak Marsz Żywych czy zgromadzenie w Lelowie. Żydzi okazują się więc ważni dla Polski, a Polska dla Żydów. Przesłanie, które jawi się nam zarówno po zwiedzeniu muzeum, jak i po przeczytaniu książki, brzmi: choć to już koniec wystawy, opowieść trwa.
Paweł Szymon Skworoda
Listopadowy numer dostępny również w formie E-Wydania
dodano: 2017-11-16
