Na królewskim szlaku
Jean Raspail
Wydawnictwo: Dębogóra, Poznań 2020
WYPRAWA PO ŚLADACH FRANCUSKIEJ AMERYKI
Opis:
Zmarły w połowie ubiegłego roku Jean Raspail, autor słynnego Obozu świętych, ostatni wojownik spraw przegranych, monarchista, sumienie Francji, w 1949 roku wraz z trzema kolegami ruszył w jedną ze swoich pierwszych niezwykłych wypraw. Czterej młodzi skautowie przepłynęli dwoma małymi kanu z Trois-Rivičres, serca wówczas wyłącznie francuskojęzycznego kanadyjskiego Quebecu, Rzeką Świętego Wawrzyńca, Wielkimi Jeziorami i Missisipi do Nowego Orleanu. Niemal 5 tys. w łupinie łódki targanej burzami jeziora Huron, przez katarakty rzeki Ottawa, setki przenosek przez wodospady, porywani prądem wielkiej Missisipi do Nowego Orleanu, stolicy francuskiej Luizjany, którą w 1803 roku pierwszy konsul Napoleon Bonaparte sprzedał za marną kwotę 15 mln dolarów, nigdy zresztą niespłaconą. Transakcję negocjował sam wielki oszust Charles de Talleyrand, nic więc dziwnego, że Raspail uważa ją za zbrodnię i tak samo gardzi republiką jak wilczymi dźwiękami Marsylianki albo „czerwonymi kurtkami”, czyli Anglikami. Wyprawa z Trois-Rivičres do Nowego Orleanu prowadzi tropami francuskich odkrywców Ameryki Północnej, a ich wspomnienia są przewodnikami śmiałków. Najważniejszym były wspomnienia jezuity o. Marquette, którego ekspedycja w 1673 roku jako pierwsza dotarła z jeziora Michigan do Missisipi. Przenosimy się więc nie tylko w przestrzeni, ale i w czasie – pomiędzy Irokezów i Huronów, w leśne ostępy, przez rok 1949, kiedy w powojennej Ameryce czterech młodych Francuzów w kanu budzi wielką sensację, po czasy współczesne, w których nie ma już śladu po wodospadach i kataraktach ujarzmionej śluzami Ottawy, a nad Wielkimi Jeziorami łatwiej o wielki hotel albo stację benzynową niż leśną polanę. Od 1949 roku do dziś, jak twierdzi Raspail, nie zmienił się tylko ohydny smak budweisera sprzedawanego w takich samych puszkach. Po publikacji Na królewskim szlaku Francuskie Towarzystwo Geograficzne poczuło się w obowiązku uhonorowania pisarza nagrodą Grand Prix.
Jarosław Szczęśniak
dodano: 2021-01-11
