Koniec defilady

Susanna White

Akcja serialu BBC „Koniec defilady” rozgrywa się w Wielkiej Brytanii w końcówce belle epoque, transformującej w rzeź Wielkiej Wojny (lata 1908-1918). Telewizyjna produkcja portretuje brytyjskie, imperialne high society zniewolone przez etykietę i nadużywane podówczas gorsety. Pozorna ogłada, małżeńska wierność oraz patriotyzm były pożądanymi i wymaganymi cechami, które zaprzątały bez reszty umysły reprezentantów wyższych sfer. Jednak najważniejszym atrybutem ówczesnego towarzystwa była powszechna hipokryzja. To już drugie podejście do literackiego pierwowzoru Forda Madoxa Forda – pół wieku temu powstał trzyczęściowy serial BBC w reżyserii Alana Cooke_a z młodziutką Judi Dench oraz obecnie zapomnianymi Ronaldem Hinesem i Jeanne Moody.

Opis:

Głównymi bohaterami filmu jest ponad przeciętnie inteligentny Christopher Tietjens, jego rozwiązła małżonka Sylvia oraz romantyczna sufrażystka Valentine Wannop. Reżyserka Susanna White, w ślad za scenariuszem Toma Stopparda, nadała trójce głównych bohaterów cechy nie przystających do czasów fin de siècle, w których żyli. Tietjens został ukazany jako jeden z ostatnich autentycznych dżentelmenów, wiernych zasadom fair play i gotowych do empatii. Ale tacy jak on znikają (wyginą na polach pierwszowojennych bitew). Reszta udaje prawość, faktycznie depcząc sztywne nakazy obyczajowe. Tymczasem Sylvia to jego zaprzeczenie, kobieta która go bałamuci, a na dodatek uwodzi rzesze innych mężczyzn. Konwenanse traktuje powierzchownie, jedynie dla zachowania dobrego imienia. Jej romantycznym przeciwieństwem jest młodziutka Valentine, idealistka, wierzącą w równouprawnienie kobiet na przekór patriarchalnym wartościom edwardiańskiej cywilizacji. Jednak szybko okazuje się, że osobiste problemy wspomnianego trójkąta przewartościowuje zbliżający się koszmar rzezi pierwszowojennej.

Telewizyjna produkcji BBC została obsadzona przez plejadę obecnych gwiazd. Christophera zagrał coraz bardziej rozpoznawalny Benedict Cumberbatch. Bez wątpienia jego aktorska kreacja jest wiarygodna i zapada w pamięć. W filmowo nieznośną Sylvię wcieliła się Rebecca Hall, tworząc wizerunek wyrazistej i zimnej emocjonalnie kobiety, z którą trudno się utożsamić. Niewinnie wyglądająca Adelaide Clemens, w roli panny Wannop, to postać transformująca z walczącej feministki w dojrzewającą do miłości kobietę. W drugim planie wyróżnia się Stephen Graham grający krytyka literackiego i zdradzieckiego przyjaciela Christophera – Vincenta Macmastera oraz Jack Huston, w roli nieodżałowanego Harrowa.

Dużo uwagi filmowcy poświęcili rozwiązaniom scenograficznemu i kostiumograficznemu, wiernie oddającym ducha belle epoque. Sama rzeź wojenna pojawia się w nielicznych epizodach. Filmowi bohaterowie albo planują nieudolnie taktykę walk pozycyjnych w sztabie, albo są uczestnikami krótkich sekwencji okopowych, nie będących rozbudowanymi scenami batalistycznymi. Susanna White skoncentrowała się na przeżyciach i traumach walczących bohaterów. Za sprawą stonowanych zdjęć Mike_a Eleya – z upodobaniem portretującego przyrodę i kostiumowe „szaleństwo” – widz przenosi się w czasy imperialnej Wielkiej Brytanii z początków XX wieku. Całość produkcji została opatrzona emocjonalnymi kompozycjami muzycznymi, oddającymi w warstwie dźwiękowej huśtawkę nastrojów bohaterów. Polskie wydanie DVD to elegancki digipack, zawierający dwie płyty, na których znajdują się trzy 90-minutowe odcinki oraz kilka zwiastunów innych produkcji BBC. Zabrakło dwóch dokumentalnych produkcji „okołodefiladowych” – „The World of Parade_s End” (reż. Linda Brusasco) i „Parade_s End: Featurette” (reż. Eric Council). Niewielką osłodą jest za to znakomite tłumaczenie serialu.

Hubert Kuberski

dodano: 2014-01-23