W stanie zagrożenia (The Situation)

Philip Haas

The Situation (tytuł radośnie spolszczono jako W stanie zagrożenia) to doskonały portret aktualnej tragedii narodu irackiego. Obserwujemy ją z perspektywy kilku osób – Amerykanów i Irakijczyków. Wybór przeciwstawnych postaci uwiarygodnił reżyserowi jego filmowe spostrzeżenia. I nie chodzi tu tylko o trójkąt miłosny z zaangażowaną w niego amerykańską dziennikarką, agentem CIA i arabskim fotoreporterem, zapowiadany na okładce polskiej edycji DVD.

Opis:

Reżyser uchwycił transformację przekonań ludzi wątpiących w przemoc, prawdziwie oddając trudy życia w Iraku nękanym ciągłymi wybuchami. Widz otrzymuje autentyczny przekaz z życia, konfrontowanego z zaciskającą się spiralą terroru. Dopiero film uświadamia, że każda rozmowa z niewiernymi może zostać uznana za przejaw kolaboracji z wrogiem Islamu. Nieudane projekty udobruchania Arabów (szpital, oczyszczalnia wody) rozbijają się o niechęć wojskowych, budujących sobie równocześnie klimatyzowany supermarket za dziesiątki milionów dolarów. Haas zauważa różne orientacje obywateli okupowanego Iraku. Partyzanci zapatrzeni w Saddama Husseina, krótko żyjący zwolennicy Amerykanów i nowi policjanci, czy jeszcze neutralni członkowie reżimowej niegdyś partii Baas. Wszyscy Irakijczycy są upokarzani przez US Army oraz kolejki po benzynę (sic!), gdy pod piachem znajdują się jedne z największych złóż ropy naftowej. Stąd niedaleko do nienawiści wobec zachodnich wzorców.

Stronę amerykańską przedstawiono bez patriotycznego uniesienia. Pracownik CIA usiłuje wypracować nową strategię współpracy z tubylcami. Dziennikarka pragnie wyjaśnić jedną ze zbrodni US Army i kulisy śmierci swego irackiego przyjaciela. Haas obnażył sposoby prowadzenia polityki w rozmowie dwóch analityków CIA, różniących wiekiem i sposobem oceny w Iraku. Niedoświadczenie i brak zrozumienia zwyczajów islamskich odbijają się ogromnymi problemami dla coraz bardziej osamotnionych Amerykanów. A wystarczyłoby w miejsce dostaw amunicji i części zamiennych dla machiny śmierci uruchomić masowe transporty żywności i artykułów gospodarstwa domowego, opatrzone szlachetnym napisem USAid. Tego przesłania nie znajdziemy u Haasa, choć jego obraz zdumiewa swoją uczciwością na tle propagandowej machiny Hollywoodu.

Jednocześnie reżyser składa hołd dziennikarzom składającym swe życie na ołtarzu prawdy. Postaci Anny i Zaida pozwoliły Haasowi pokazać różnice horyzontów między nimi. Takich filmów było już kilka, ale większość starała się udowodnić amerykańskie tezy. W stanie zagrożenia nie tłumaczy irackiego kotła. Za to przekazuje relację o tragicznych następstwach tej interwencji.

Hubert Kuberski

dodano: 2008-02-01